Miriam Weijers, jeugdarts GGD Zuid Limburg

(06) 46 44 29 57

Miriam.Weijers@ggdzl.nl

De officiële naam is ‘Child Health Integral Digital overview ©’. In het CHILDoc zie je in één oogopslag alle factoren die van invloed zijn op de gezondheid en ontwikkeling van een kind:

• lichamelijke en mentale functies, bijvoorbeeld groei en concentratie;
• activiteiten en maatschappelijk functioneren, bijvoorbeeld sporten en communicatie;
• persoonlijke factoren zoals genetische aanleg en (medische) voorgeschiedenis;
• externe factoren in de  leefomgeving: buurt en (culturele) achtergrond van ouders;
• externe factoren in de directe omgeving: gezin en school of opvang.

Het CHILDoc wordt gemaakt met informatie uit de registraties van de Jeugdgezondheidszorg, het digitaal dossier JGZ. Het kan worden aangevuld tijdens gesprekken met ouders of jongeren. In de toekomst kunnen ouders, jongeren en zorgpartners ook zelf actuele informatie toevoegen. Het is zowel geschikt voor kinderen met een gezonde ontwikkeling of kleine problemen, als voor kinderen met complexe(re) problemen (multiproblematiek).

CHILDoc kan op verschillende manieren en voor verschillende doelgroepen gebruikt worden:

Het CHILDoc als ondersteuningsinstrument

• De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) kan het CHILDoc inzetten tijdens haar reguliere gezondheidsonderzoeken of vaste  contactmomenten met ouders en/of jongeren. Het laat op een toegankelijke manier zien welke factoren op de ontwikkeling van een kind van invloed zijn. Ouders of jongeren kunnen duidelijk maken hoe zij tegen de ontwikkeling aankijken, waarover zij tevreden zijn en op welke gebieden zij problemen ervaren. Andersom kan de professional eenvoudig uitleggen wat risicofactoren zijn voor een gezonde ontwikkeling, wat de ouders of jongeren zelf kunnen veranderen en welk effect dat heeft. Belangrijk: de professional kan ook laten zien wat er wél goed gaat en deze ‘beschermende factoren’ stimuleren.
• Het CHILDoc kan ook worden gebruikt tijdens het multidisciplinair overleg met andere zorgpartners, bij complexe problemen / multiproblematiek. Het heldere overzicht vergemakkelijkt de onderlinge afstemming en besluitvorming: wie zet wat in op welk gebied.
• Omdat het CHILDoc na elk contact wordt geactualiseerd, kan de JGZ kinderen beter volgen in hun ontwikkeling.  

Het CHILDoc als persoonlijk dossier

De GGD Zuid Limburg ontwikkelt op dit moment een Ouderportaal: ouders kunnen via de website van de GGD, snel alle voor hen relevante informatie over gezond opgroeien en opvoeden vinden. Ook kunnen ze bijvoorbeeld zien wanneer ze een volgende afspraak hebben met de JGZ. Door in te loggen op dit portaal, krijgen ze straks toegang tot hun persoonlijke CHILDoc, dat we ‘KINDprofiel’ noemen. In de toekomst kunnen zij hierin zelf contactgegevens aanpassen en doorklikken naar meer gedetailleerde informatie uit het digitaal dossier JGZ, zoals vaccinatiegegevens of informatie over de groei van het kind. Dit past bij de ontwikkeling in de zorg waarbij mensen veel meer zelf eigenaar zijn van hun ‘problemen’ en de oplossing daarvan, en zelf keuzes maken die bij hen passen. Via het KINDprofiel is ook algemene informatie (in folders of op websites) beschikbaar over onderwerpen waar ouders meer van willen weten of mee aan de slag willen.

Ook jongeren krijgen straks toegang tot hun persoonlijk profiel. We hebben het dan over ‘JOUWprofiel’.

Het CHILDoc als bron voor beleidsinformatie

Door de manier waarop het CHILDoc is ingericht, wordt straks snel zichtbaar waar informatie ontbreekt. Dat stimuleert mensen die ermee werken om het document volledig in te vullen én om dat op een uniforme manier, in dezelfde taal, te doen. Dat maakt het CHILDoc bij uitstek geschikt als bron voor beleidsinformatie. Als we de informatie uit de individuele profielen vertalen naar populatieniveau (en hier bijvoorbeeld een school-, wijk-  of gemeenteprofiel van maken) krijgen beleidsmakers een goed beeld van hoe het ervoor staat met de jeugd op die school of in die wijk of gemeente. Ook krijgen ze inzicht in de factoren die bijdragen aan de problemen die hier spelen. Dat helpt hen om effectief beleid te ontwikkelen.

Veel systemen voor het indelen van het menselijk functioneren zijn op diagnoses en daarmee op ziek zijn gebaseerd. Het is belangrijk om niet pas actie te ondernemen als een kind al ziek is of problemen heeft (en vervolgens een standaardbehandeling in te zetten), maar om vroegtijdig met zogenoemde risicofactoren aan de slag te gaan. En om ook te kijken naar positieve, beschermende factoren voor de ontwikkeling van het kind.

Het CHILDoc maakt een dergelijke persoonlijke aanpak mogelijk. Het instrument is gebaseerd op het bio-psycho-sociaal model van gezondheid, waarbij je niet alleen door een biologische/medische bril naar (on)gezondheid kijkt, maar ook let op psychologische en sociale factoren. De kindgegevens worden geordend volgens de ‘International Classification of Functioning, Disability and Health for Child and Youth’, die alle elementen van gezondheid omvat en gebruikmaakt van gestandaardiseerde taal. 

Een eerste stap was te onderzoeken hoe ouders en jongeren, JGZ-medewerkers, zorgpartners en beleidsmakers staan tegenover het gebruik van het CHILDoc in de praktijk. Alle partijen zijn enthousiast:

• Ouders en jongeren noemen het profiel overzichtelijk en denken dat het een tweezijdig, open gesprek bevordert.
• JGZ-medewerkers vinden dat het CHILDoc past bij de werkwijze van de JGZ en verwachten er efficiënter mee te kunnen werken.
• Zorgpartners vinden het praktisch; ze zijn van mening dat de onderlinge afstemming over de zorg met dit instrument zal verbeteren.
• Beleidsmakers denken met het CHILDoc beter verbanden te kunnen leggen; dat helpt bij de ontwikkeling van integraal beleid.

Ook de uitkomsten van onderzoek naar de validiteit ('meet het instrument wat het meten moet?') en de betrouwbaarheid van het CHILDoc zijn positief. Een volgende stap was de ontwikkeling van een digitale applicatie die automatisch gegevens vanuit het digitale dossier JGZ overzet naar het CHILDoc.

Pilotonderzoeken

In een aantal Zuid-Limburgse gemeenten zijn pilotonderzoeken uitgevoerd. Tijdens de multidisciplinaire overleggen met zorgpartners over kinderen met complexe problemen is het CHILDoc gebruikt. Zowel ouders, JGZ medewerkers en zorgpartners vonden dat het CHILDoc een gebruiksvriendelijk overzicht oplevert dat een positieve boost aan ouders kan geven en als leidraad kan dienen voor het gesprek en de gezamenlijke besluitvorming.  Men ziet het 360CHILDoc als een waardevolle aanvulling op het DDJGZ en het FGP (FamilieGroepsPlan)formulier. Voorwaarden voor het gebruik van het CHILdoc is goede scholing en een betere  ordening van registraties in het DDJGZ. 

ZonMw project: Doorontwikkeling en Evaluatie van het online 360CHILDoc.

(zie ook link naar ZonMw website onder kopje “links”).

In samenwerking met Maastricht University en Zuyd Hogeschool is het 360°CHILDoc doorontwikkeld naar een gebruiksvriendelijk, online 'proof' dashboard. 
Het betrof een stapsgewijs 'User-Centered Design' proces waarbij alle relevante stakeholders zijn betrokken. De kenmerken van de JGZ-context zijn in kaart gebracht en data visualisatie experts hebben een design gemaakt dat een positieve sfeer en uitstraling heeft en een effectieve informatieoverdracht mogelijk maakt.  Het dashboard sluit aan op de preventieve en integrale zienswijze van de JGZ en ouders en zorgprofessionals krijgen meteen een online overzicht op de krachten en risico’s binnen het gezin ten aanzien van gezondheid en ontwikkeling van hun kind. 

Ouders en professionals beoordelen het dashboard als goed passend bij de JGZ-werkwijze: ”je krijgt snel en duidelijk overzicht over geregistreerde data en kunt samenhang zien”.
Het profiel heeft de International Classification of Functions (ICF) als theoretische basis en stimuleert dat individuele informatie op neutrale wijze wordt gepresenteerd. Het dashboard stimuleert het denkproces in de richting van gepersonaliseerde zorg (= preventie, predictie, participatie, persoonlijk).

De beschrijving van het doorontwikkel-/design-process is beschreven in een artikel gepubliceerd in JMIR Formative Research (zie onder het kopje “links”). De resultaten van de resultaten zullen in andere artikelen worden gepubliceerd.